Wadium co to? Tak więc, jest to określona suma albo zabezpieczenie jej zapłaty wpłacane tytułem zabezpieczenia. Zgodnie z przepisami ustawy Pzp wadium może być wniesione w jednej lub w kilku formach.
Czy zawsze należy żądać od wykonawców wadium?- Wadium co to?
Na samym początku warto wskazać, że żądanie wadium w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego nie jest przez zamawiającego obowiązkowe. Zgodnie z ustawą Pzp wadiumx jest fakultatywne, a więc zamawiający nie musi go wymagać w celu zabezpieczenia oferty. W Polityce Zakupowej Państwa zamawiający może przeczytać pewne sugestie czy też porady w zakresie żądania wadiumc np.:
- zaleca się, aby zamawiający żądali jedynie proporcjonalnych gwarancji finansowych,
- zaleca się, aby zamawiający żądali od wykonawców wniesienia wadium jedynie w przypadkach uzasadnionych tj: „gdy postępowanie dotyczy zamówienia całkowicie innego niż zamawiane dotychczas usługi, dostawy lub roboty budowlane; gdy zamawiający nie zna rynku wykonawców dla tego zamówienia lub stopień ryzyka niesfinalizowania postępowania, w przypadku nieżądania wadium, uzasadnia wprowadzenie dodatkowego obciążenia finansowego dla wykonawców, w postaci wadium”. Wadium co to?
Formy wniesienia
W myśl art. 97 ust. 7 ustawy Pzp określono w jakich formach wykonawca może wnieść wadium. Można je złożyć w:
- Pieniądzu;
- gwarancji wadialnej;
- gwarancji ubezpieczeniowej;
- poręczeniach, których udzielają podmioty, o których mowa w art. 6b ust. 5 pkt 2 ustawy z 9 listopada 2000 r. o utworzeniu Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości. Wadium co to?
- Zamawiający zobowiązany jest wskazać powyższe formy wniesienia wadiumc w SWZ jednak to od decyzji wykonawcy zależy, w jakiej ostatecznie postaci złoży wadiumx w postępowaniu.
- Zgodnie z art. 97 ust. 10 ustawy Pzp w przypadku gdy wykonawca składa wadium w formie gwarancji lub poręczenia, przekazuje zamawiającemu oryginał gwarancji lub poręczenia w postaci elektronicznej.
Wysokość wadium -
Pamiętajmy, że wadium powinno odnosić się do wartości szacunkowej zamówienia. Zgodnie z ustawą Pzp wysokość wadium nie może przekraczać:
- 3% wartości zamówienia w postępowaniach, których wartość jest równa bądź przekracza kwoty progów unijnych;
- 1,5% w postępowaniach, których wartość nie przekracza progów unijnych.
W sytuacji gdy zamawiający podzielił zamówienie na części, ustala wysokość wadium w odniesieniu do poszczególnej części zamówienia.
Kiedy należy złożyć wadiumx
Kolejnym wymogiem obligatoryjnym jest to, że wykonawca musi wnieść wadium przed upływem terminu składania ofert oraz powinno ono zabezpieczać ofertę do dnia upływu terminu związania ofertą. Termin ten na podstawie art. 220 i art. 307 zamawiający winien określić w Specyfikacji Warunków Zamówienia. Termin ten określa się mianem Terminu Związania Ofertą (TZO).
- W odniesieniu do zamówień o wartości równej lub większej niż progi unijne wykonawca jest związany ofertą nie dłużej niż:
- 90 dni,
- 120 dni – jeżeli wartość zamówienia dla robót budowlanych jest równa lub przekracza wyrażoną w złotych równowartość kwoty 20.000.000 euro, a dla dostaw lub usług – 10.000.000 euro zgodnie z art. 220 ust. 1 ustawy Pzp.
- W odniesieniu do zamówień o wartości mniejszej niż progi unijne wykonawca jest związany ofertą do upływu terminu określonego datą w Specyfikacji Warunków Zamówienia, jednak nie dłużej niż 30 dni od dnia upływu terminu składania ofert. Zamawiający winien pamiętać, że pierwszym dniem terminu związania ofertą jest dzień, w którym upływa termin składania ofert. Zasada ta wyrażona została w art. 307 ust. 1 ustawy Pzp.
Poniżej przedstawiam wyrok, który w bardzo istotny sposób opisuje istotę wadiumx(Więcej przeczytasz w specjalnym ebooku, który jest w EduStrefie)
W wyroku z dnia 22 maja 2022r KIO 949/2022 Krajowa Izba Odwoławcza wskazała :
- „Tym samym zdaniem Izby trzeba patrzeć na funkcję, jaką ma pełnić wadium. W doktrynie i orzecznictwie Izby wskazuje się na dwie podstawowe funkcje wadium. Z jednej strony wadium stanowi wymóg niezbędny do skutecznego ubiegania się o udzielenie zamówienia publicznego, z drugiej zaś strony rolą wadium jest zabezpieczenie zamawiającego przed niesolidnym wykonawcą oraz zabezpieczenie zawarcia umowy w sprawie wykonania zamówienia publicznego. W związku z rolą, jaką odgrywa wadiumx, musi ono być ważne przez cały okres związania ofertą. Ponadto w przypadku wadium wnoszonego w postaci gwarancji bankowej / ubezpieczeniowej, aby gwarancja skutecznie zabezpieczała interesy zamawiającego dokument gwarancyjny winien zawierać zobowiązanie gwaranta do nieodwołalnej i bezwarunkowej zapłaty kwoty wadium na pierwsze pisemne żądanie zamawiającego, bez konieczności jego uzasadnienia, o ile zamawiający stwierdzi w swoim żądaniu, że kwota roszczenia jest mu należna w związku z zaistnieniem co najmniej jednego z warunków zatrzymania wadium przewidzianego w ustawie Pzp. Dokument gwarancyjny nie powinien zawierać klauzul ograniczających w sposób nieuzasadniony odpowiedzialność gwaranta. Jeżeli więc z treści gwarancji wynika na przykład, że wymagana kwota zostanie wypłacona pod jakimikolwiek warunkami bądź też gwarancja dopuszcza możliwość skrócenia odpowiedzialności gwaranta przed upływem terminu, w jakim obowiązuje itp., przyjąć należy, że tak wniesione wadiumxnie spełnia swej roli, jaką jest ochrona zamawiającego przed niesolidnym wykonawcą (tak KIO w wyroku z dnia 27 sierpnia 2013 r. sygn. akt: KIO 1988/13).
- Podkreślić także należy, iż celem wadium jest realne zabezpieczenie zapłaty na rzecz zamawiającego swego rodzaju kary za nienależyte zachowanie wykonawcy w postępowaniu o udzielenie zamówienia. Przenosząc powyższe rozważania prawne na grunt niniejszej sprawy Izba wskazuje, że analiza treści wadium w postaci gwarancji bankowej złożonej przez Przystępującego, biorąc pod uwagę treść oświadczenia Gwaranta, nie zabezpiecza w pełni interesu Zamawiającego w całym okresie ważności gwarancji, co też skutkuje brakiem możliwości stwierdzenia, iż wadium wniesione przez ww. wykonawcę zostało wniesione w sposób prawidłowy. Jednocześnie jak wynika z ww. gwarancji data upływu terminu związania ofertą Przystępującego została określona równocześnie jako termin ważności gwarancji (08.11.2021 r. do 07.03.2022 r.). Co więcej, to w ww. terminie (do 07.03.2022 r.) do gwaranta powinny zostać zgłoszone wszelkie roszczenia wynikające z gwarancji. Powyższe wynika wprost z końcowych postanowień gwarancji wadialnej: "niniejsza gwarancja jest ważna od dnia 08.11.2021 r. i obowiązuje do dnia 07.03.2022 r., po którym to terminie wygasa w całości i automatycznie, jeżeli najpóźniej w wyżej wskazanym terminie Bank nie otrzyma prawidłowego żądania zapłaty, tj. spełniającego wymogi określone w niniejszej gwarancji ". Innymi słowy, treść złożonej przez Przystępującego gwarancji bankowej obligowała Zamawiającego do podjęcia określonych czynności zmierzających do wypłaty kwoty określonej gwarancją do upływu okresu ważności gwarancji. Słusznie w ocenie Izby podniósł Odwołujący, że warunek przewidziany w gwarancji wadialnej Przystępującego, że bank ma otrzymać oświadczenie o zaistnieniu podstaw do zatrzymania wadium wraz z żądaniem zapłaty wadiumx w terminie do dnia 7 marca 2022 r., a więc żądanie to musi zostać złożone przed upływem terminu związania ofertą stwarza realne ryzyko dla zamawiającego niezaspokojenia z sumy gwarancyjnej.
