Odpoczynek dobowy i tygodniowy wg Kodeksu Pracy

Odpoczynek dobowy i tygodniowy wg Kodeksu Pracy. Przepisy polskiego prawa pracy wprowadzają odpoczynek dobowy i tygodniowy. Jest to taki odpoczynek, którego pracodawca ustalając rozkład czasu pracy musi przestrzegać. Ogólnie odpoczynek jest czasem, kiedy nie jest świadczona praca. Związane jest to głównie z kontrolami dokonywanymi przez Państwową Inspekcję Pracy, która bada przeważnie czy zachowane zostają wspomniane odpoczynki. Należy jednocześnie podkreślić, że wszelkie uchybienia, a zwłaszcza nie przestrzeganie przepisów o czasie pracy pracownika stanowią wykroczenie i podlegają grzywnie od 1000 do 30 000 zł. To niestosowanie przepisów o tych odpoczynkach jest naruszeniem przepisów o czasie pracy.

Odpoczynek dobowy

Polski Kodeks Pracy przewiduje odpoczynek dobowy, który powinien wynosić co najmniej 11 godzin nieprzerwanego odpoczynku. To uregulowanie zawiera w sobie wyjątki. A mianowicie tego zapisu nie stosuje się do:

• pracowników zarządzających zakładem pracy w imieniu pracodawcy,
• oraz przypadków prowadzenia akcji ratowniczej w celu ochrony życia lub zdrowia ludzkiego, ochrony mienia lub środowiska albo usunięcia awarii.

W tych wymienionych przypadkach pracownikom przysługuje równoważny okres odpoczynku w okresie rozliczeniowym.

Doba pracownicza

Z odpoczynkiem dobowym powiązana jest też doba pracownicza. Powoduje to, że pomimo zapewnienia 11 godzinnego odpoczynku dobowego naruszona może zostać doba pracownicza, powodująca roszczenie o nadgodziny lub udzielenie czasu wolnego i jednoczesne naruszenie prawa pracownika do tego odpoczynku. Można to zobrazować przykładem: pracownik pracuje w poniedziałek między 8-16 kolejnego dnia ma przyjść do pracy na 6 rano. Pomimo zapewnienia 11 godzin odpoczynku nastąpiło naruszenie tychże przepisów i stosowne roszczenie, ponieważ doba pracownicza kończy się o 8 rano. Wyjątkiem od tej zasady może być ruchomy czas pracy, zgodnie z którym ponowne rozpoczęcie pracy w tej samej dobie pracowniczej nie stanowi pracy w godzinach nadliczbowych.

Odpoczynek dobowy w systemie równoważnym

Trzeba jeszcze rozważyć kwestię odpoczynku dobowego w przypadku systemu równoważnego, w którym możliwe jest wydłużenie dobowego wymiaru czasu pracy do 16 i 24 godzin. W takim wypadku ten odpoczynek należy udzielić co najmniej w liczbie przepracowanych godzin.

Odpoczynek tygodniowy

Przepisy prawne zapewniają pracownikowi także odpoczynek tygodniowy wynoszący 35 godzin nieprzerwanego odpoczynku w każdym tygodniu, w ramach którego mieści się też co najmniej 11 godzinny odpoczynku dobowego i który powinien co do zasady przypadać w niedziele. Ten rodzaj odpoczynku liczony jest od pierwszego dnia okresu rozliczeniowego. Wyjątek stanowi dozwolona praca w niedziele i wtedy ten odpoczynek może przypadać w innym dniu niż niedziela. Przepisy kodeksu pracy przewidują też wyjątek od zapewnienia 35 godzinnego nieprzerwanego odpoczynku tygodniowego. W myśl tego wyjątku możliwe jest skrócenie tego okresu do 24 godzin, ale tylko w wypadku:

• wykonywania pracy zmianowej i przejścia na inna zmianę zgodnie z ustalonym rozkładem czasu pracy,
• pracowników zarządzających zakładem pracy w imieniu pracodawcy,
• przypadków prowadzenia akcji ratowniczej w celu ochrony życia lub zdrowia ludzkiego, ochrony mienia lub środowiska albo usunięcia awarii.

Podstawa prawna

• Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodek pracy (Dz.U. 1974, Nr 24, poz. 141 z późn. zm.)

Przeczytaj również o tym, jak wygląda urlop podczas kwarantanny. Zapraszamy do zapoznania się z ofertą naszych szkoleń z kadr i płac tutaj: WYBIERZ SZKOLENIE Z KADR I PŁAC