Czym są kryteria oceny ofert?
Kryteria oceny ofert to pewne mechanizmy, które pozwalają wybrać w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego najkorzystniejszą ofertę i najlepszego wykonawcę. Art. 2 pkt 5 ustawy Pzp mówi jasno, że najkorzystniejszą ofertą jest ta, która przedstawia "najlepszy bilans ceny i innych kryteriów odnoszących się do przedmiotu zamówienia publicznego". Kryteria oceny ofert powinny być ustalone w momencie wszczęcia postępowania i pozwalać wykonawcom na realną ocenę ich potencjałów i możliwości uzyskania zamówienia.
Zgodnie z art. 91 ust. 2d ustawy Pzp zamawiający określa kryteria oceny ofert w sposób jednoznaczny i zrozumiały, umożliwiający sprawdzenie informacji przedstawianych przez wykonawców. Jednocześnie wybiera on najkorzystniejszą ofertę na podstawie kryteriów oceny ofert określonych w specyfikacji istotnych warunków zamówienia według art. 36 ust. 1 ustawy Pzp.
Jakiego rodzaju dane mogą być przedmiotem oceny? Jakich informacji powinien zażądać zamawiający, aby odpowiednio ocenić oferty? Odpowiedzi na te pytania są silnie związane z kryteriami, gdyż nie można stosować kryteriów, których nie dałoby się ocenić na podstawie możliwych do uzyskania danych. W Rozporządzeniu Ministra Rozwoju z dnia 26 lipca 2016 r. w sprawie rodzajów dokumentów, jakich może żądać zamawiający od wykonawcy w postępowaniu o udzielenie zamówienia mówi:
"W celu potwierdzenia, że oferowane roboty budowlane, dostawy lub usługi odpowiadają
wymaganiom określonym przez zamawiającego, zamawiający może żądać w szczególności: (…) próbek, opisów, fotografii, planów, projektów, rysunków, modeli, wzorów, programów komputerowych oraz innych podobnych materiałów."
Podstawą oceny ofert będą wobec tego oświadczenia wykonawcy, dane techniczne, przykładowe przedmioty oraz próbki lub tzw. próba wiedzy.
Odpowiednia ocena oferty
Podstawowe aspekty oceny ofert
Oświadczenia wykonawcy - fundamentalnym przedmiotem oceny jest już treść oferty określającej warunki, na jakich wykonawca oferuje wykonanie zamówienia. Treścią tą są wszystkie informacje dotyczące przedmiotu oferty, jej jakości i sposobu wykonania. Zamawiający powinien więc sprecyzować, jakiej treści informacje powinny znaleźć się w ofercie. Zadaniem wykonawcy jest przedstawienie zamawiającemu tyle informacji, aby spełnić jego wymagania oraz zmaksymalizować prawdopodobieństwo uzyskania zamówienia. Dane techniczne - zamawiający powinien żądać zewnętrznych danych opisujących parametry techniczne i funkcjonalne przedmiotu oferty. Należą do nich m.in.: karty katalogowe, deklaracje zgodności, opisy techniczne sporządzone przez producenta, rysunki warsztatowe, instrukcje eksploatacji czy zdjęcia. Przykładowe przedmioty oraz próbki - przedmiotem oceny ofert mogą być również produkty takiego rodzaju, jaki będzie przedmiotem dostawy, np. gotowe meble czy sprzęt elektroniczny. W takim przypadku zamawiający może żądać dostarczenia tych przykładowych przedmiotów wraz z ofertą. Zamawiający może również wymagać sporządzenia próbki rozumianej jako fragmenty lub elementy przyszłego przedmiotu zamówienia. Próbki te mogą być namacalne lub też mogą mieć postać np. programu komputerowego. Próba wiedzy - podstawą oceny ofert może być próba wiedzy, która polega na wykonaniu określonych zadań przez ekspertów wymienionych w ofercie każdego z wykonawców. Próba odbywa się w obecności pracownika zamawiającego i polegać może na rozmowie kwalifikacyjnej, wypełnieniu testu czy prezentacji jakiegoś zagadnienia.Uczciwość i obiektywizm
Istotną kwestią jest to, aby postępowanie ze strony zamawiającego przygotowywały i prowadziły osoby uczciwe i obiektywne, nieuprzedzone i nie faworyzujące żadnego z wykonawców. Ma to duże znaczenie przede wszystkim w przypadku kryteriów niewymiernych, gdy ocena nie sprowadza się do dokonania mniej lub bardziej skomplikowanych obliczeń, lecz wymaga wszechstronnego rozważenia informacji zawartych w ofertach.